Tourbillon là gì? Nghệ thuật chế tác Tourbillon trên đồng hồ
Tourbillon là một trong những sáng tạo độc đáo trong ngành chế tác đồng hồ cơ khí, giúp giảm thiểu ảnh hưởng của trọng lực lên bộ máy cơ học, từ đó cải thiện độ chính xác của đồng hồ. Đây là một cơ chế phức tạp và tinh tế, thường chỉ được tìm thấy trong những mẫu đồng hồ xa xỉ và đắt tiền. Điều khiến Tourbillon trở thành một kỳ quan được giới mộ điệu yêu thích là nhờ vào sự phức tạp kỹ thuật và vẻ đẹp cơ học độc nhất vô nhị. Hãy cùng Đồng Hồ Chế Tác LA Luxury khám phá sâu hơn điều gì tạo nên sức hút của Tourbillon.
Tourbillon là gì?
Tourbillon, bắt nguồn từ từ “tourbillon” trong tiếng Pháp, có nghĩa là “cơn lốc”, ám chỉ đến cơ chế “lồng xoay” tuyệt vời được thiết kế để chứa các bộ phận quan trọng như bánh xe cân bằng và ngựa thoát. Hệ thống lồng xoay này giúp chống lại tác động của lực hút trọng trường, hỗ trợ bánh lắc lò xo điều chỉnh sai số giờ một cách chính xác hơn, tạo ra sự ổn định cho các hoạt động của đồng hồ.
Được phát minh để khắc phục những bất lợi do trọng lực gây ra, Tourbillon cân bằng và điều chỉnh sự ảnh hưởng của các yếu tố bên ngoài lên bộ máy cơ. Khi đồng hồ nằm ở các vị trí không thuận lợi, lồng Tourbillon xoay tạo ra sự đối xứng khiến cho tác động của trọng lực lên bánh lắc lò xo được trung hòa, đảm bảo độ chính xác hơn cho đồng hồ.
Cấu tạo, nguyên lý hoạt động và lợi ích của Tourbillon
Cấu tạo:
Tourbillon bao gồm các bộ phận quan trọng như:
- Bộ thoát (Escapement): Bao gồm dây tóc, bánh xe cân bằng và nĩa pallet.
- Dây cót (Mainspring): Cung cấp năng lượng hoạt động cho toàn bộ hệ thống.
Các chi tiết này được lồng ghép trong một lồng quay đặc biệt, nằm cố định trong bộ máy cơ. Nhờ vào chuyển động quay, Tourbillon có thể kháng lại lực hấp dẫn, từ đó ổn định độ chính xác cho đồng hồ khi thay đổi giữa các vị trí khác nhau.
Nguyên lý hoạt động:
Lồng Tourbillon thực hiện một vòng quay hoàn chỉnh mỗi phút, tạo nên sự đổi thay liên tục cho các vị trí của bánh xe cân bằng. Hệ thống này đảm bảo rằng dù đồng hồ ở bất kỳ tư thế nào, độ chính xác vẫn được duy trì qua việc loại trừ các biến động do trọng lực gây ra. Lực hút của các điểm nặng trên bánh xe cân bằng được trung hòa, giúp Tourbillon hoạt động ổn định và chính xác.
Lợi ích:
Việc tích hợp Tourbillon vào đồng hồ nhằm loại bỏ hoặc giảm thiểu các sai số do trọng lực gây ra cho bánh lắc lò xo. Khi bánh lắc bị ảnh hưởng lâu dài bởi trọng lực, điều này có thể khiến đồng hồ hoạt động không chính xác, cần chỉnh giờ thường xuyên. Tourbillon giúp giảm bớt các tác động này, nâng cao độ chính xác và giảm thiểu nhu cầu điều chỉnh liên tục.
Lịch sử phát minh Tourbillon
Tourbillon được phát minh bởi Abraham-Louis Breguet, một trong những thợ đồng hồ nổi tiếng người Thụy Sĩ, vào cuối thế kỷ 18. Ban đầu được thiết kế cho đồng hồ bỏ túi, Tourbillon đã giúp khắc phục tình trạng sai số do đồng hồ thường xuyên nằm yên trong túi. Khi đồng hồ bỏ túi nằm phẳng, trọng lực có thể ảnh hưởng xấu đến tính nhất quán của bánh lắc lò xo, gây ra sai số giờ giấc.
Breguet đã đưa ra giải pháp bằng cách sáng tạo ra một cơ chế xoay, trong đó các bộ phận điều chỉnh thời gian xoay liên tục, giúp trung hòa tác động của trọng lực. Tourbillon từ đó trở thành một thành tựu để đời, mở ra kỷ nguyên mới cho những chiếc đồng hồ cơ phức tạp và cũng được áp dụng rộng rãi trong các mẫu đồng hồ đeo tay hiện nay.
Các loại đồng hồ Tourbillon hiện nay
- Tourbillon trục đơn (Single-Axis Tourbillon): Là dạng cổ điển nhất, với lồng xoay một trục giúp cân bằng lực hấp dẫn lên bánh xe cân bằng và ngựa thoát.
- Double-Axis Tourbillon (Tourbillon trục đôi): Có khảnăng xoay trên hai trục, giúp tối ưu hóa sự ổn định và chống lại sự ảnh hưởng của lực hấp dẫn nhiều hơn so với Tourbillon trục đơn. Thiết kế này cho phép lồng Tourbillon xoay trong không gian ba chiều, từ đó tăng cường hiệu quả trong việc duy trì độ chính xác.
- Triple-Axis Tourbillon (Tourbillon ba trục): Đây là cơ chế phức tạp nhất, với ba trục xoay cho phép lồng Tourbillon chuyển động trên nhiều hướng khác nhau. Sự kết hợp này giúp cải thiện đáng kể độ chính xác và giảm tác động của trọng lực trên bánh lắc lò xo.
- Flying Tourbillon: Là một biến thể có thiết kế nổi bật, trong đó lồng quay không có cầu phía trên, tạo ra tầm nhìn không bị cản trở và nổi bật các chi tiết phức tạp bên trong. Thiết kế này không chỉ mang lại sự sang trọng mà còn thể hiện kỹ thuật chế tác ấn tượng của nghệ nhân.
- Multi-Axis Tourbillon (Tourbillon đa trục): Tương tự như Tourbillon ba trục, những hệ thống này được cải tiến với khả năng xoay trên nhiều trục hơn để tối đa hóa độ chính xác và ổn định.
- Gyrotourbillon: Là một loại Tourbillon đa trục được phát triển để sử dụng trong những chiếc đồng hồ có các tính năng phức tạp như lịch vạn niên. Cơ chế này áp dụng các chuyển động trên nhiều trục để duy trì độ chính xác bất kể áp lực từ trọng lực.
- Double and Quadruple Tourbillons: Sử dụng hai hoặc bốn Tourbillon trong cùng một bộ máy, những hệ thống này được thiết kế để quản lý các bộ thoát một cách riêng biệt, tạo ra mức độ đồng đều và chính xác cao hơn hẳn.
Các thương hiệu dẫn đầu thế giới về đồng hồ Tourbillon
Patek Philippe: Nổi tiếng với các thiết kế phức tạp và tay nghề thủ công tinh xảo, Patek Philippe thường tiên phong trong việc áp dụng công nghệ tiên tiến vào sản phẩm của họ, bao gồm cả Tourbillon. Chiếc Sky Moon Tourbillon của hãng là một trong những biểu tượng về sự phức tạp và tinh vi.
Audemars Piguet: Đồng hồ của Audemars Piguet không chỉ nổi bật với tính năng Tourbillon mà còn với sự sáng tạo, đặc biệt là mẫu Caliber 2870 – chiếc Tourbillon tự động đầu tiên. Thương hiệu này nổi tiếng với những sáng tạo mỏng nhẹ và phức tạp.
Franck Muller: Được biết đến với biệt danh “Master of Complications”, Franck Muller đã tạo ra nhiều mẫu đồng hồ Tourbillon độc đáo và táo bạo, góp phần khẳng định vị thế của mình trong làng đồng hồ thế giới.
Giải đáp những thắc mắc về đồng hồ Tourbillon
Đồng hồ Tourbillon có chính xác hơn đồng hồ Quartz hay không?
Mặc dù Tourbillon giúp cải thiện độ chính xác của đồng hồ cơ, nhưng vẫn không thể so sánh với độ chính xác cực kỳ cao của đồng hồ Quartz. Quartz thường chỉ có sai số vài giây mỗi tháng, trong khi đồng hồ cơ vẫn cần điều chỉnh thường xuyên để đạt độ chính xác tốt nhất.
Tại sao đồng hồ Tourbillon lại đắt đến vậy?
Sự phức tạp trong chế tác và yêu cầu kỹ thuật cao khiến Tourbillon trở thành một trong những cơ chế đắt đỏ nhất. Việc sản xuất một cỗ máy Tourbillon đòi hỏi sự chính xác gần như tuyệt đối và tay nghề thủ công tinh xảo, thường mất từ 6 tháng đến 1 năm để hoàn thiện.
Tourbillon có dễ vỡ không?
Mặc dù có cấu trúc phức tạp và được chế tác thủ công, Tourbillon không dễ vỡ như nhiều người nghĩ. Với việc bảo trì và chăm sóc đúng cách, đồng hồ trang bị Tourbillon có thể hoạt động bền bỉ theo thời gian.
Tourbillon vẫn là lựa chọn của giới thượng lưu và các nhà sưu tập, không chỉ vì vẻ đẹp và kỹ thuật phức tạp mà còn vì giá trị văn hóa và nghệ thuật mà chúng mang lại. Với mỗi chiếc Tourbillon, người sở hữu không chỉ nắm giữ một bộ máy thời gian hoàn hảo, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật đáng trân trọng và lưu truyền qua nhiều thế hệ.
